• Zich inloggen
Waarschuwingen
Waarschuwingen

maart 2013 : Winterse maand

Winterse maand maart

De voorbije maand maart was te Ukkel zeer uitzonderlijk koud; het neerslagtotaal en de zonneschijnduur waren normaal.

De gemiddelde temperatuur van de afgelopen maand maart bedroeg te Ukkel 3,0 °C (ref. periode 1981-2010: 6,8 °C) en was hiermee de koudste sinds 1962, toen bedroeg het gemiddelde 2,7 °C. Maart 1987 was met een gemiddelde van 3,1 °C wel nagenoeg even koud als de afgelopen maand.
In de reeks van koude maartmaanden te Brussel-Ukkel sinds 1833 komt maart 2013 - samen met maart 1875 en maart 1900 - op de 19 e plaats. 18 maanden maart waren dus nog kouder dan maart 2013; opvallend is bovendien dat 15 van die koudere maanden zich situeren tussen 1833 en 1900, en slechts 3 in de twintigste eeuw. Anders gezegd: sinds 1901 waren er slechts 3 maartmaanden kouder dan de voorbije maand: maart 1917 met een gemiddelde temperatuur van 2,5 °C en maart 1955 en 1962 met een gemiddelde van 2,7 °C.

De eerste decade van deze winterse maart verliep nochtans zacht met een gemiddelde temperatuur in Ukkel van 6,9 °C (ref. periode 1981-2010: 5,5 °C).
De eerste dagen verliepen relatief fris met vochtige luchtstromingen aan de oostelijke flank van een hogedrukgebied met kern over de Britse Eilanden, in de loop van de 3e en de 4e trok de kern naar het oosten zodat met een zuidelijke tot zuidoostelijke luchtstroming droge en geleidelijk aan ook warme lucht naar onze streken werd aangevoerd. Op 4 maart bereikten de temperaturen op de meeste plaatsen al 12 °C tot 14 °C, en op 5 en 6 maart was het bijzonder zacht met waarden tussen 15 °C en 19 °C in vele streken, in Ukkel bereikte het maximum op 6 maart 19,1 °C, een zeer hoge waarde voor begin maart. Aan het einde van de eerste decade werd het gevoelig frisser.
Daarna was het tot aan het einde van de maand aanhoudend koud weer voor de tijd van het jaar. Hogedrukgebieden ten noorden van onze streken in combinatie met depressies in het zuiden zorgden in ons land voor de aanvoer van koude, continentale lucht. Af en toe bereikten storingen verbonden aan deze depressies ons land maar wij bleven wel overwegend in de koude lucht, zodat de neerslag vaak onder de vorm van (smeltende) sneeuw viel.
De gemiddelde temperatuur van de tweede en de derde decade bedroeg te Ukkel respectievelijk 1,5 °C en 0,9 °C (ref. periode 1981-2010: 7,0 °C en 7,9 °C), de derde decade was de koudste sinds 1901, het vorig record dateert uit 1901 met 1,0 °C. Het gemiddelde over de tweede en derde decade samen bedroeg 1,3 °C en dat is eveneens een nieuw record: de laatste 21 dagen van maart waren in Brussel-Ukkel nooit eerder zo koud sinds 1901, het vorig record dateert uit 1901 en bedraagt 2,7 °C.

In de omgeving van Gooik op 24 maart 2013
Foto : Karel Holvoet
 

In Ukkel waren er in maart 18 vriesdagen (Min < 0 °C) (ref. periode 1981-2010: 6,2 dagen), we moeten slechts terugkeren naar 2006 om een hoger aantal aan te treffen, in maart 2006 telde men er 19.
Het absoluut minimum te Ukkel bereikte -10,1 °C op 13 maart, het was nog net iets kouder op 7 maart 1971 met -10,4 °C. Verschillende factoren kunnen het minimum van 13 maart verklaren: wij bevonden ons in een zeer koude luchtsoort, bovendien waren er brede opklaringen en dit boven een vers sneeuwdek van betekenis. In het land werden nog lagere minima gemeten in de nacht van 12 op 13 maart, lokaal kwam het zelfs tot zeer strenge vorst (Min < -15 °C): in Koersel bereikte men -15,3 °C, in Gorsem -15,4 °C en in Ciney -17,1 °C. Op 15 maart vroor het plaatselijk opnieuw streng in het oosten en zuiden van het land: in Elsenborn daalde de temperatuur tot -17,9 °C, in Bièvre tot -14,2 °C. In Elsenborn kwam het op 27 maart nog eens tot strenge vorst met een minimum van -11,0 °C.

In Ukkel noteerde men tevens nog 2 winterse dagen (Max < 0°C) (ref. periode 1981-2010: 0,2 dagen) : op 11 en 12 maart was het maximum respectievelijk -1,8 °C en -1,3 °C, zeer merkwaardig in deze tijd van het jaar. Op 11 maart bleef het op nagenoeg alle plaatsen in het land overdag vriezen, op 12 maart was dit lang niet meer overal het geval in Laag- en Midden-België, door de opklaringen die zich vanuit het noordwesten over de noordelijke landshelft uitbreidden, dit terwijl de sneeuwzone nog actief bleef over het zuiden van het land.
Sinds 1968 hadden we enkel in 1971 nog een hoger aantal winterse dagen, toen bleef het 5 dagen overdag vriezen, in 1987 en 2005 kregen we net als dit jaar 2 winterse dagen.
In Elsenborn, op de Hoge Venen, telde men in totaal 10 winterse dagen, met op 11 en 12 maart maxima van -4,9 °C en -5,7 °C.

Alsemberg (Beersel) op 13 maart 2013
Foto : Frans Vandenbussche

Grote temperatuurverschillen in een periode van enkele dagen komen geregeld voor in ons land, ook in het voorjaar : in de afgelopen maand maart bereikte het dagmaximum op de 6e nog 19,1 °C te Ukkel, terwijl het maximum van de 11e amper -1,8 °C was, een verschil van meer dan 20 °C in slechts 5 dagen. Ook voor de minima stellen we een dergelijk verschil vast: in de nacht van 6 op 7 maart daalde de temperatuur niet onder 10 °C, een zeer milde nacht dus, terwijl het minimum van 13 maart net beneden -10 °C lag.

 

Temperaturen op het 850 hPa-niveau in de nacht van 11 op 12 maart 2013:
bemerk de relatief belangrijke temperatuurverschillen op dit niveau in onze omgeving,
bijvoorbeeld tussen midden-Nederland en het noorden van Frankrijk.

In Ukkel waren er 11 sneeuwdagen (ref. periode 1981-2010: 3,2 dagen). De laatste keer dat we een hoger aantal sneeuwdagen hadden in maart, was in 1995 met 13. Sneeuw is geen zeldzaam verschijnsel in de maand maart, maar dit jaar waren er toch enkele bijzonderheden.
Op 11 en 12 maart zorgde een storing voor langdurige sneeuwval over ons land, wel viel er wat minder neerslag in het noordwesten van het land. De combinatie van sneeuw en wind zorgde op verschillende plaatsen voor overlast door sneeuwophopingen. De storing verliet het centrum van het land op 12 maart rond de middag, op dat tijdstip lag er in Ukkel ongeveer 14 cm sneeuw, in de ochtend van 13 maart nog 13 cm, op 14 en 15 maart nog respectievelijk 10 cm en 7 cm. Vooral het feit dat er een belangrijke sneeuwlaag op de bodem lag in Ukkel gedurende 4 opeenvolgende dagen in de tweede maartdecade was zeer merkwaardig.
Op 23 maart en vooral in de nacht van 23 op 24 maart sneeuwde het opnieuw en ook ditmaal ging het om vrij belangrijke hoeveelheden, vooral in het centrale deel van het land; in het westen viel praktisch geen sneeuw. In Ukkel bereikte de sneeuwlaag 10 cm in de ochtend van 24 maart, op 25 maart lag er nog 7 cm en op de 26e enkel nog sneeuwresten. Uniek was deze sneeuwval niet, slechts 5 jaar geleden - op 25 maart 2008 - lag er 's morgens 12 cm sneeuw op het KMI.
In totaal waren er de afgelopen maand maart 7 ochtenden met minstens 1 cm sneeuw op de bodem te Ukkel, waarvan 6 met minstens 7 cm.
De grootste sneeuwdikte gemeten in Brussel-Ukkel in maart bedroeg 15 cm en werd gemeten op 2 en 3 maart 1946. De sneeuwdiktes gemeten op 12 en 13 maart dit jaar en de sneeuwlaag gemeten op 25 maart 2008 zijn minstens even belangrijk gezien deze later in de maand werden geobserveerd.

Langdurige sneeuwval zorgde voor veel verkeersproblemen, onder andere in het Brusselse
In Ukkel lag op 12 maart op de middag ongeveer 14 cm sneeuw
De foto werd genomen in een straat in de Brusselse gemeente Vorst
Foto : Robert Vilmos

Aantal vriesdagen, aantal winterdagen, absoluut minimum van de maand maart 2013

Plaats Vriesdagen Winterdagen Abs. min. Datum abs. min.
Koksijde  14 1  -5,0 °C 13 maart
   Passendale 15 2   -7,2 °C  13 maart
Ukkel 18 2 -10,1 °C 13 maart
Kleine Brogel 18   2   -12,8 °C  13 maart 
 Elsenborn           26

 10

    -17,9 °C            15 maart
 
Afsnee op 12 maart 2013 in de namiddag, na de sneeuwstoring
Foto: Koen Vandenbussche

 

Nachtelijke sneeuwbuien leverden op 29 maart 's ochtends 2 à 3 cm sneeuw op in
Sint-Truiden

Foto : Jurgen Buelens

878 bezoekers online

Wie zijn wij ?

In het kielzog van MeteoBelgique zag MeteoBelgië een paar jaar later in 2006 het levenslicht. MeteoBelgië heeft kunnen profiteren van het groeiproces en de vermaardheid van zijn grote broer om aan de Nederlandstalige gemeenschap van ons land een betrouwbare website voor te stellen op het gebied van weersvoorspellingen, klimaatanalyses en realtime waarnemingen.

Volg ons

FacebookTwitter